Ngomlando ocebile wezinguquko zamasiko nezombusazwe, amadokhumenti aseLatin America angasiza ohambayo ukuba aqonde kangcono lokho abakubona eNingizimu Melika.
INingizimu Melika yisifunda esinomlando omangalisayo wesiko lendabuko, ukoloni waseYurophu, kanye nokuguqulwa kokugcina. Sivame ukuzwa umbono owodwa ngakho kuhle ukulalela imibono ehlukile, ikakhulukazi labo baseLatin America, mayelana nomlando wezwe nokuthi kuthinta kanjani isiko namuhla.
Abantu abaningi bafunda umlando waseLatin America nezombangazwe iminyaka futhi lokhu akudingeki ukuba uhambe esifundeni, kodwa kulula ukuqasha i-DVD noma ukubuka amadokhumenti ku-intanethi mahhala ukuze uqonde ukuthi lawa mazwe afakwe kanjani kulokho abakhona namuhla.
01 ka 05
Impi ngokuDemokhrasi
Le documentary ka-2007 evela kuJohn Pilger yahlolwa eCannes futhi inikeza umbono obanzi we-United States ukungenelela kwezombusazwe zamazwe angaphandle njengendlela yokubhekana ne "Impi Yokwesaba" futhi igxile eLatin America kuhlanganise naseVenezuela, eBolivia naseChile kusukela 1950s.
Lokhu kuyibhawuni ebalulekile yaseLatin America njengoba uzobona ukuthi ohulumeni baseMelika abedlule badlala kanjani ezombusazwe nasemnothweni eNingizimu Melika.
02 ka 05
I-Revolution ngeke ihanjiswe
UHugo Chavez kungenzeka ukuthi udlulile kodwa lokhu kubaluleke kakhulu kusukela ngo-2002 ukuze uthole ukuqonda kangcono umlando waseVenezuela. Igxile ekubambeni okungenzeka ukuthi kwakungekho usizo oluvela e-United States, kuye ngokuthi ubani okhuluma naye.
Isihloko esivela kulo mbhalo weLatin America yinkondlo kanye nengoma kaGil Scott-Heron, i-documentary yasekuqaleni yayihlose ukuba cishe uMengameli uHugo Chavez ngeqembu leThelevishini lase-Ireland.
Bebekhona lapho kuqoshwa ngo-Ephreli 11, 2002, bese kugxila ekubambeni lapho ekugcineni umphakathi ohlala khona ezindaweni zikaCaracas wahamba waya emigwaqeni futhi wacela ukuba abuyele.
03 ka 05
I-Argentina`s Economic Collapse
Abaningi abahamba ngezinyawo badonsela enhlokodolobha iBuenos Aires, eyaziwa yiParis yaseNingizimu Melika. Kodwa-ke, bambalwa baqonda umlando wezomnotho onzima we-Argentina.
Ukungazwakali kwalo kuboniswa emgwaqweni ngemibhikisho yansuku zonke enokuthula yizinyunyana. Ukuqonda umlando walo ngezikweletu zangaphandle kuzokunika ukuqonda okuncane kulelizwe namhlanje njengoba uzothola abantu abaningi bendawo ukuthi babe nemibono mayelana nokuthi uhulumeni uphatha kanjani umnotho.
Lapho uvakashela i-Argentina kubalulekile ukulalela futhi ungagxili ngemicabango yakho njengemibono yangaphandle akubhekwa njengesizotha ngaso sonke isikhathi.
04 ka 05
Hlela i-Colombia
Ngenkathi iColombia isinezikhathi ezidabukisayo ngomlando wokuhweba izidakamizwa kanye nodlame lwama-guerilla, indawo ehluke kakhulu namhlanje futhi iba indawo ehambelayo yokuvakasha.
Kodwa iMpi Yezidakamizwa iyinkinga ebudisi futhi ukubandakanyeka koMnyango wezeMelika wase-US kuye kwahlolisiswa abaningi njenge-smokescreen ukuguqula ukunakwa kude nesithakazelo sesizwe emafutheni aseColombia nemithombo yemvelo.
Le idokhumenti kusukela ngo-2003 inikeza umbono othakazelisayo ohlukile wezimpikiswano zezidakamizwa namaqembu e-guerilla eColombia abashiya ababukeli ukuba baveze umbono wabo.
05 ka 05
South of the Border
INingizimu yoMngcele yayiqondiswe ngu-Oliver Stone futhi yaqala ngo-2009 Venice Film Festival.
Uhambo lomgwaqo wezombangazwe, uMatshe uthatha abasebenzi baseNingizimu Melika ukuyobe eseMengameli u-Hugo Chavez nokuthi abezindaba base-US babika kanjani ezombusazwe eLatin America. Umbono weMatshe wukuthi ezombusazwe eNingizimu Melika zithola ukunakwa okulinganiselwe. Uxoxa nabaphathi abaningana mayelana nesihloko, kuhlanganise noCristina Kirchner kanye nomengameli wangaphambili uNĂ©stor Kirchner wase-Argentina, u-Evo Morales waseBolivia, uLula da Silva waseBrazil, uRafael Correa wase-Ecuador noFernando Lugo waseParaguay.
I-documentary ayitholanga kahle e-United States, abaningi babecabanga ukuthi uMatshe akazange akhulise izinkinga ezinzima ngempela, ikakhulukazi noHugo Chavez. Kungakhathaliseki lokho kuyiqiniso noma cha, kunika umbono othakazelisayo ekubikeni kwenhlangano yezombusazwe eLatin America ngisho noma kungenakulinganiswa.
Uma ukhetha ukwenza ucwaningo lwakho ngamaholide ngokubukela amabhayisikobho hlola amafilimu ethu aphezulu eNingizimu Melika .