Amaqiniso NgeNingizimu Melika

INingizimu Melika iyizwekazi elimangalisayo, futhi ngenkathi kunamabhishi amancane nezindawo ezigugu ukuhlola, kunezindawo eziningi zezintaba ukuhlola futhi. Lokhu kuhlukahluka kutholakala emasikweni nasemlandweni wezwekazi, futhi uma uqala ukucabanga ukuthi uyaqonda lesi sifundazwe, uzothola iqiniso elisha elifaka umbono omusha noma inkinga ekuqondeni kwezwekazi.

Nazi amaqiniso angu-15 athakazelisayo angenza lokho nje:

  1. Nakuba iningi laseNingizimu Melika likhululiwe emandleni ekoloni waseSpain nasePortugal, izindawo ezincane ezincanekazi kuleli zwekazi zisalokhu zenziwa amazwe aseYurophu, futhi ngokwemali engenayo yamaphesenti yizindawo ezicebile kakhulu kuleli zwekazi. I-French Guiana itholakala ogwini olusenyakatho yezwekazi, kanti lisuka ogwini olusempumalanga ye-Argentina, iziqhingi zaseFalkland, ezaziwa ngokuthi amaMalvinas ngama-Argentinians, yi-British Overseas Territory.
  2. Izindawo ezimbili ezisele ezisehlathini ezishisayo ezisezweni laseMelika zikhona eNingizimu Melika, kanti ngenkathi abantu abaningi bejwayele amahlathi ase-Amazon, ihlathi le-Iwokrama lisendaweni yaseGuyana futhi ingenye yezindawo ezimbalwa eziseleyo ze-Giant Anteater.
  3. Emadolobheni amahlanu amakhulu kunawo wonke emhlabeni wonke aseNingizimu Melika, futhi aqala ngobukhulu, lawa yiSao Paulo, eLima, Bogota, eRio, naseSantiago.
  1. Kukhona umehluko omkhulu ngokuqondene nomnotho wabantu emazweni ahlukene kuleli zwekazi, futhi inani labantu baseChile elikhiqiza uMkhiqizo Wasekhaya Omkhulu we-Gross, ngo-$ 23,969, kanti inani labantu baseBolivia liphansi kunazo zonke, ngo-$ 7,190 kuphela. (Izinombolo ezingu-2016, ngokusho kwe-IMF.)
  1. Ihlathi lamahlathi lase-Amazon libhekwa njengezinhlobo ezihlukahlukene kakhulu eziphilayo emhlabeni, ezinamakhulu ezinhlobo zezilwane ezihlukahlukene, ezizungeze izinhlobo ezingu-40,000 zezitshalo kanye nezinhlobo ezinambuzane eziyizinhlobo ezingu-2.5 ezihlukahlukene ezinambuzane.
  2. Inkolo yingxenye ebalulekile yenkambiso eNingizimu Melika, nakulo lonke izwekazi, abantu abangaba ngu-90% bazikhomba bona bangamaKristu. Abantu abangamaphesenti angama-82 abantu baseNingizimu Afrika babheka ukuthi bangamaRoma Katolika.
  3. I-Chile yindawo ehamba phambili ehlane elingenayo i-polar, ihlane lase-Atacama, futhi izingxenye zendawo ephakathi nendawo egwadule ziyaziwa ukuthi zihamba njalo ngaphandle kwemvula kuze kube yiminyaka emine ngesikhathi.
  4. I-La Paz ibhekwa njengenhloko enkulu yezokuphatha emhlabeni, futhi kumamitha angu-3,640 ngaphezu kolwandle, kuvamile izivakashi ezihamba ngqo kuLa Paz ukuze zihlupheke ngokugula okuphakeme.
  5. I-Colombia akuyona nje izwe elincane elinokuthula eNingizimu Melika, kodwa liphinde lichithe ingxenye enkulu kakhulu yomkhiqizo wayo wangaphakathi ezihlaselweni zayo, ne-3.4% yeGDP yayo echithelwa empini ngo-2016.
  6. Njengoba ihlukanisa umngcele ophakathi kwePeru neBolivia, iLake Titicaca ngokuvamile ibhekwa njengelona echwebeni elihamba phambili lokuhweba emhlabeni wonke, ngemikhumbi ethwele izimoto nabagibeli ngaphesheya kwechibi.
  1. Idamu le-Itaipu e-Paraguay yiyona indawo yesibili enkulu kunazo zonke emhlabeni futhi ihlinzeka ngamagumbi amathathu kagesi asetshenziswa eParaguay kanye no-17% kagesi osetshenziswa eBrazil.
  2. USimon Bolivar ungomunye wemibono enkulu kakhulu yezempi nezombusazwe emlandweni wezwekazi, eholele amazwe amahlanu, okuyiColombia, iVenezuela, i-Ecuador, iPeru, neBolivia (kanye nePanama, e-Central America) ukuzibusa ngaphandle kwamandla omkhosi .
  3. Etholakala ogwini olusentshonalanga yezwekazi, i-Andes iyona intaba ende kunazo zonke emhlabeni, futhi izingqimba zayo zingatholakala zihamba ngamamitha angu-4 500 ukusuka enyakatho kuya eningizimu yezwekazi.
  4. INingizimu Melika itholwe ngumhloli wama-Italy u-Amerigo Vespucci, futhi ekupheleni kwekhulu le-15 nasekuqaleni kwekhulu le-16, wachitha isikhathi eside ehlola ogwini olusempumalanga yezwekazi.
  1. IBrazil akuyona nje izwe elikhulu kunazo zonke kuleli zwekazi, kodwa libuye linenani elikhulu kunazo zonke ze-UNESCO World Heritage Sites, elinama-21 ephelele, nePeru endaweni yesibili nezindawo ezingu-12 ezinjalo.