Ama-Amoeba Amathiphu Ekuphepha eCentral Florida
Amoebas. Emanzini ethu. Sonke sizwile ngabo. Abazali bethu basixwayisa ngabo. Kodwa ingabe bangempela?
Ngokuqinisekile akuvamile, kodwa unyaka wonke abantu abambalwa banesifo sengculaza-ukudla ama-amoebas. Cishe bonke bayafa.
I-Amoebas yizinhlobo ezincane ze-single-celled. Uhlobo lwe-amoeba oluthinta abagibeli, luya ebuchosheni futhi lubangele izifo kuthiwa yi-Naegleria fowleri.
Amahlobo afudumele namachibi amaningi ase-Orlando enza iCentral Florida indawo engozini yokutheleleka.
Kubalulekile ukwazi ukuthi i-amoebas ihlala kuphi nokuthi ungazivikela kanjani nomndeni wakho kusuka ekutheleleni.
LAPHO I-AMOEBAS LIVE?
- I-Naegleria amoebas iphila futhi ikhula ngamanzi afudumele kakhulu. Yingakho imibiko yokutheleleka e-United States iqala ezinyangeni zasehlobo. I-Amoebas ingasinda emanzini okushisa ama-degrees Fahrenheit angu-113.
- I-Amoebas itholakala ezindaweni eziningi, kufaka phakathi amachibi namachibi, imifula ehamba kancane, amachibi angaphazanyiswa kanye nama-spas, ama-muddles, amanzi angaphathwa kahle, iziphethu ezishisayo, ukuqoqwa kwamanzi angenawo emithonjeni yamandla, ama-aquariums kanye nenhlabathi.
- I-Naegleria amoebas ayikwazi ukuhlala emanzini anosawoti noma emachibini ahlanzekile noma amanzi kamasipala.
- I-Florida neTexas zihlala ezingaphezu kwengxenye yazo zonke izifo zokwelapha ze-N. e-United States. Izifo nokufa kuyenzeka eCentral Florida.
I-AMOEBAS INGABENZEKA KANJANI?
- Izifo ezithathelwanayo ze-N. fowleri azithathelisi. Awukwazi ukubamba umuntu ovela kumuntu ogulayo, noma ngokuhlanganyela isiphuzo nomuntu onegciwane. Akusebenzi ngaleyo ndlela.
- Izifo eziningi e-United States zenzeka ezinganeni (60%) kanti lesi sifo sibonakala kubesilisa (80%).
- I-Amoebas ihamba ngekhaleni eya ebuchosheni, yingakho izifo zivame ukwenzeka ngemuva kokushushuluza kwamanzi, ukudilika noma ukuzibandakanya emidlalweni yamanzi. Lezi zenzo zenza amanzi aphoqelelwe uphephule impumu.
- Ukudla ngokweqile kuma-bacteria, i-Naegleria amoeba iqala ukusebenzisa ubuchopho njengomthombo wokudla ngemva kokugula umuntu.
- Izifo zenzeke njengomphumela wokusebenzisa amanzi angathanjwanga ngamathonti emiphakathini ye-neti uma uhlanza amaconsi. Ochwepheshe batusa kuphela ukusebenzisa amanzi asele distilled ku-neti izimbiza ngalesi sizathu.
YINI IZIMPENDULO ZOKUPHELELA?
- Ukwelashwa nge-N. fowleri amoebas, okuthiwa yi-primary amoebic meningoencephalitis, akuvamile; kwenzeka izikhathi ezingaba ngu-8 ngonyaka, cishe kuphela ngoJulayi, Agasti noSeptemba.
- Abanye abantu bangase babe nama-antibodies ku-amoebas, okusho ukuthi kungenzeka ukuthi banegciwane lesinye isikhathi futhi balwela ngempumelelo ukutheleleka ngaphandle kokuthuthukisa izimpawu zezifo.
- Izimpawu zesifo zenzeka ezinsukwini ezimbili kuya kwezingu-15 emva kokutheleleka nge-amoeba. Ukufa ngokuvamile kwenzeka ezinsukwini ezintathu kuya kweziyisikhombisa zezimpawu ezivela. Kuyinto engavamile kakhulu kumuntu onokwempawu ukuthi asinde ukutheleleka.
- Amadoda ase-primary amoebic meningoencephalitis aqala njenge-meningitis ye-viral futhi angabangela ukuphathwa ikhanda, intamo eqinile, umkhuhlane, ukulahlekelwa ukudla, isimo sengqondo esishintshileyo, ukuhlanza, ukuhlukunyezwa noma i-coma. Ezinye izimpawu zingase zibe khona.
- Kukhona izidakamizwa eziningana ukubulala i-N. fowleri amoebas, kodwa zivame ukuthuthukisa izinga lokusinda, mhlawumbe ngenxa yokuthi lesi sifo siphezulu kakhulu uma izimpawu ziqala futhi imbangela ibonakala.
INDLELA YOKUVELA UKUHLELELELELA NEEGLERIA FOWLERI AMOEBAS
- Ukugwema imithombo engaba khona ye-amoebas, njengamachibi afudumele namachibi angaphenduliwe, isinyathelo esihle sokuqala sokuvimbela ukutheleleka.
- Ngenxa yokuthi i-N. fowleri amoeba ithola ubuchopho emakhaleni, imidlalo yamanzi, ukubhukuda kwamanzi kanye neminye imisebenzi ephoqa amanzi ekhaleni kufanele igwenywe ngesikhathi sehlobo.
- Ukugqoka isiqeshana sekhaleni uma ukugibela, ukubhukuda noma ukudlala emanzini afudumele noma okufudumele kuyasiza.
- Khetha omunye weziphethu zemvelo zaseCentral Florida esikhundleni samachibi asendaweni. Amazinga okushisa aphansi emithombo epholile asiza ukuvimbela ukutheleleka nge-amoebas.
- Ukugwema izidakamizwa zodaka kanye namabhange omfula odakeni kuzonciphisa ingozi yokutheleleka. Lokhu kuyindlela engavamile, kodwa kungenzeka, indlela yokutheleleka.
- Sebenzisa kuphela amanzi acwecwe noma oyinyumba emabhokisini ama-neti uma uhlanza impumulo. Uma lokhu kungenakwenzeka, kubalulekile ukuthi ubilise amanzi kampompi okungenani umzuzu owodwa bese upholile ngaphambi kokusebenzisa.