Njengoba kunomlando weminyaka eyizinkulungwane, iPuerto Rico inamathekisthi amaningi. Kusukela eTaíno kuya eNew New, kusukela emlandweni kuya kumnandi, akukho ukuntuleka kwezimpumputhe, izilo, abaqaphi, ama-conquistadores, nemimoya emibhalweni yezindaba ezisiza ukuma umkhuba we- boricua (noma ozalwa). Nazi ezinye ezimbalwa zezintandokazi zami ezivela kumlando wePuerto Rico.
01 ka-06
La Rogativa
Isithombe esitholakala ekhoneni elithulile laseSan Juan Elidala libonisa ukuqhutshwa kwezenkolo ezinomlando, ukukhumbula enye yezindabakwane ezithandekayo ezivela ePuerto Rico. Ngo-1797, uSir Ralph Abercrombie no-Admiral Henry Harvey bahola ukuhlasela kweBrithani ePuerto Rico. Ngokukhulu kakhulu, amasosha aseSan Juan enza izikhala zawo ngenkathi amabutho ase-Abercrombie ephuma empumalanga. Umphumela wempi wawubonakala ukhululekile, futhi izakhamuzi zakudala zaseSan Juan zihlangene ngenqubekela phambili yenkolo.
Igoli liwukuthi amadoda ka-Abercrombie abone ukukhanya okuvela ezikhanyeni eziningi kude futhi ahlukumeza ukuqhutshwa kwebutho lamaSpanishi eqinisa ukufika ukuletha umuzi. Enquma ukuthi wayengenamandla okuwunqoba, iBrithani yahamba.
02 ka 06
El Chupacabra
Isidalwa esaziwa ngokuthi i- El Chupacabra sesisongela ePuerto Rico, eNingizimu Melika, ngisho nasezingxenyeni zase-US, isikhathi esithile manje. I-Chupacabra isho ukuthi "imbuzi-sucker," futhi lesi silo siyaziwa ngokuncelisa igazi lezimbuzi nezinye izilwane, kungashiyi lutho ngaphandle kwesidumbu kanye namahlumela amabili amancane okuphambanisa ukubeka khona ukubulala kwakhe.
Imibono iyahlukahluka ngokuthi incazelo yendalo yesimo nesimiso siyini. Abanye bathi kuluhlaza, abanye bakholelwa ukuthi kuyimpunga; abanye bakholelwa ukuthi kunamaphiko, abanye bakholelwa ukuthi ungumfokazi owafika ePuerto Rico. Ngisho "I-X-Files" ibonise enye kombukiso wabo. Uhlamvu olugcwele imfihlakalo, kodwa ngisho ne- National Geographic yehlele ukuphenya i-Chupacabra.
03 ka 06
Ukudla amaFrogs
Insizakalo ye-USDA yeHlathi impela ivumelana nendzaba yendawo ye "amaxoxo" e-El Yunque. Ngokusobala, umuntu angabamba imvula ye- frog encane yomculo we-coquí , i-mascot engavamile yasePuerto Rico. Iqiniso liwukuthi amaxoxo akhuphukela eziqongweni eziphakeme zeqhwa lehlathi ngezikhathi ezithile, futhi izilwane zazo eziphilayo, eziqaphela ukuziphatha, zibalalele. Esikhundleni sokudlulela phansi izihlahla ukuze zibaleke kuzo, ama-coquís azokweqa emoyeni; zikhanya kakhulu kangangokuthi empeleni zihamba phansi. "Ukudla amaxoxo" ngempela!
04 ka 06
La Capilla del Cristo
Ekupheleni kweCristo Street kumelela isonto elincane eduze kwepaki eyaziwa ngamajuba ayo. Ngokuqinisekile akuyona isakhiwo senkolo esihle kunawo wonke eSan Juan , kodwa uCapilla del Cristo , noma "iSahluko sikaKristu," sinomlando othakazelisayo ongakusho.
Ngo-1753, insizwa okuthiwa uBaltazar Montañez yayigibela ihhashi lakhe e-Cristo Street. Ngaleso sikhathi, umgwaqo waphela emaphethelweni okuwa phansi, futhi uBaltazar nehhashi lakhe bahamba khona. Indaba ithi, njengoba ihhashi nomuntu baqhubekile ekufeni kwabo, uBaltazar wathandaza kumsanta ongumKatolika wensindiso, futhi umsanta waphendula umthandazo wakhe: le nsizwa yasinda (kusobala ukuthi yayingakhulekeli ihhashi lakhe). Eqinisweni, u-Baltazar wafa, futhi kwakhiwa isonto ukuze kuvinjelwe ezinye izingozi.
05 ka 06
I-Guanina
I-legend yaseGuanina ibaluleke kakhulu ngokomlando njengokugqugquzela ukuvukela kweTaíno ngokulwa nabantu baseSpain. UGuinina wayengumnganekazi waseTaíno owathandana nesiphathimandla saseSpain okuthiwa nguDon Cristobal de Sotomayor (isosha elafa ngo-1511, ngaleyo ndlela yabonisa amaNdiya ukuthi iSpanishi yayifa). Umfowabo kaGuanina wayezonda iSpanishi futhi ufunga ukubulala uSotomayor ekuhambeni kwakhe eya eKaparra. Naphezu kwezixwayiso zikaGuanina, uSotomayor waqala uhambo futhi wabulawa ngokufanele.
Ngenxa yothando lwakhe, izinhloko zezizwe zabiza uGuanina ukuthi ungumkhapheli futhi wakhetha ukumnikela kuye onkulunkulu, kodwa lapho bemthola, usevele efile, ikhanda lakhe lihlezi esifubeni sakhe somthandi. Bembelwa ndawonye ngaphansi komuthi we-ceiba.
06 ka-06
I-Legend of the Hummingbird
I-Romeo neJuliet encane ngokungenelela kukaNkulunkulu baphonswa kulo, umlando we-hummingbird utshela abathandi bezinkanyezi abavela ezinkampanini zaseNdiya ezithandanayo. U-Alida noTaroo bathandana ngemuva kokuhlangana ngengozi ngedamu ehlathini. Ubaba ka-Alida wathola ama-trysts abo futhi wahlela umshado indoda evela esizweni sakithi. Le ntombazane yathandaza kunkulunkulu ukuthi imkhulule kulokhu, futhi bavumelana ngokuyishintsha ibe yimbali ebomvu.
U-Taroo, engazi ukuthi amaqhinga kababa wakhe nokuguquka kothando lwakhe, walinda futhi walinda echibini kwaze kwaba ngobunye ubusuku inyanga yamhawukela futhi yamtshela ukuthi isiphetho sakhe sezimbali. Wancenga onkulunkulu ukuba bamsize amthole, futhi baphinde baphoqeleka, bamshintsha waba ngumkhumbi.