Ulimi eCanada

Ulimi lwaseCanada aluqondile ngqo.

Naphezu kokuba yizwe elibhalwe ngokusemthethweni, ulimi oluvelele kakhulu olusetshenziswa eCanada lingesiNgisi. Ngaphansi kwengxenye yesine yenani labantu likhuluma isiFulentshi - iningi labo lihlala eQuebec . Ngaphandle kwesiNgisi nesiFulentshi, ezinye izilimi eziningana, ezihlanganisa isiShayina, isiPunjabi, izilimi zesi-Arabhu nama-Aboriginal yizilimi zolimi lwabantu baseCanada.

Ngezansi Abavakashi

Ngaphandle kokuba uhambele izindawo ezihambela kancane nezindawo ezikude zaseQuebec, ukuqonda isiNgisi kuphela kuhle ukuhamba nxazonke eCanada.

Yiqiniso, uma uvakashela iQuebec, ikakhulukazi ngaphandle kweMontreal, ukwazi ezinye izinkulumo ezihamba phambili zesiFulentshi kuyasiza, hhayi ukukhuluma ngomusa.

I-Bilingualism yaseCanada ekujuleni

I-Canada - njengezwe - inezilimi ezimbili ezisemthethweni: isiNgisi nesiFulentshi. Lokhu kusho ukuthi zonke izinsizakalo zikahulumeni, izinqubomgomo nemithetho kumele zenziwe futhi zitholakale kokubili isiFulentshi nesiNgisi. Ezinye izibonelo ezivamile zezilimi ezimbili zeCanada ezivakashelwe izivakashi zihamba ngezindlela zomgwaqo, i-TV nomsakazo, ukufakelwa kwemikhiqizo, namaqembu amabhasi kanye nokuvakasha.

Noma kunjalo, isimo sesiNgisi nesiFulentshi njengezilimi ezisemthethweni zaseCanada asisho ukuthi izilimi zombili zikhulunywa kabanzi ezweni lonke noma ukuthi zonke iziCanada ziyizilimi ezimbili. Ukusetshenziswa kwezilimi ezimbili zaseCanada kunqunywe ngokusemthethweni kuneqiniso langempela. Iqiniso liwukuthi iningi labantu baseCanada likhuluma isiNgisi.

Okokuqala, izifundazwe ezingu-10 ezivela eCanada nezindawo ezintathu zithatha inqubomgomo yalo esemthethweni.

IQuebec kuphela ihlonipha isiFulentshi njengolimi lwayo kuphela olusemthethweni futhi yindawo kuphela eCanada lapho lokhu kuyilokho. I-New Brunswick yiyona yiphondo elilodwa kuphela, elibona isiNgisi nesiFulentshi njengezilimi ezisemthethweni. Ezinye izifundazwe nezindawo ziqhuba izindaba ikakhulukazi ngesiNgisi kodwa zingase zithole noma zinikeze izinsizakalo zikahulumeni ngesiFulentshi nangezilimi zabomdabu.

EQuebec, isiNgisi sikhulunywa kabanzi edolobheni elikhulu kunawo wonke, eMontreal , nakwezinye izindawo ezinkulu zokuvakasha. Izivakashi ezingezona isiFulentshi eziya eQuebec nazo zingathola kalula eQuebec City; Kodwa-ke, uma usuka emgqeni oshaywayo, isiFulentshi sivame ukukhuluma ulimi, ngakho-ke funda noma uthole incwadi yenkulumo.

Uma sibheka eCanada njengamanye amazwe, cishe ama-22% aseCanada asebenzisa isiFulentshi njengolimi lwabo lokuqala (Statistics Canada, 2006). Iningi labantu abakhuluma isiFulentshi lihlala eQuebec, kodwa ezinye izikhulumi eziphezulu zaseFrance zihlala eNew Brunswick, enyakatho ye-Ontario naseManitoba.

Ulimi lomama labantu abangaba ngu-60% lwesiCanada yiNgisi (i-Statistics Canada, 2006).

IsiFulentshi asidingeki ukufunda esikoleni ngaphandle kweQuebec. Kodwa ukucwiliswa kwesiFulentshi kuyinto ethandwa kakhulu yemfundo - ikakhulukazi enkabeni nasempumalanga yeCanada - lapho abafundi bezikole ababhalise ezikoleni ezibhapathizwa ngesiFulentshi basebenzisa isiFulentshi esikoleni mhlawumbe noma ngokukhethekile.

Ukungqubuzana kolimi lwesiFulentshi / isiNgisi

AmaFulentshi nesiNgisi ayeyizilimi ezimbili zokuqala eza eCanada futhi ngokuvamile aye empini. Ekugcineni, ngawo-1700, neFrance encane efika eCanada nangemva kweMpi Yonyaka KaMinyaka Eyisikhombisa, iBrithani yazuza ngokugcwele eCanada.

Nakuba iBrithani entsha - futhi-ke, ababusi abakhuluma isiNgisi bathembisa ukuvikela okuningi kwemvelo, isiko, ezombangazwe, kanye nezenhlalakahle zesiFulentshi, ukungqubuzana okuqhubekayo kuyaqhubeka nanamuhla. Isibonelo amaFrancophones aseQuebec aqalise izinhlelo eziningana zokuvikela amalungelo abo, kubandakanya ukuqhuba ama-referendum amabili wesifundazwe lapho i-Quebeckers ivotele khona lapho ivela eCanada lonke. Enye yakamuva ngo-1995 yahluleka kuphela ngezinga elingama-50.6 kuya ku-49.4.

Ezinye iziLimi

Ukuvelela kwezinye izilimi ngaphandle kweNgisi nesiFulentshi kuyahlukahluka ezweni lonke, ikakhulukazi elithonywe yizifiki. Etshonalanga yeCanada, okuyiBrithani Columbia ne-Alberta, isiShayina yilona ulimi lwesibili olukhulunywa kakhulu ngesiNgisi. IsiPunjabi, isiTagalog (isiPhilippines), isiCree, isiJalimane nesiPolish yizinye izilimi ezizwe eBBC nasezifundazweni zasePrairie .

Ezingxenyeni ezisenyakatho zeCanada, kuhlanganise nezindawo ezintathu , izilimi zabase-Aboriginal, njengezigqila zaseSouth kanye ne-Inuktitut ezibhekene neNgisi nesiFulentshi njengezilimi ezikhulunywe kahle, nakuba zibuka iCanada njengamanye, ukusetshenziswa kwazo kuyinto encane.

Maphakathi neCanada, amaNtaliyane agcina ulimi lwawo ngokwezinga elikhulu futhi ehamba empumalanga, uzozwa ngaphezulu isi-Arabhu, isiDashi nesiMicmac.