Uma uhlela ukuvakashela ezweni elisha, into yokuqala ongayenza ukuthenga ibhuku lokuqondisa endaweni; Kodwa-ke, uma ufuna ngempela ukwazi ngomoya wendawo okudingeka uyenze ukufunda okungemuva - nangu-10 wezincwadi ezinhle kakhulu eNingizimu Afrika. Uma bengakutholi ukuthintana nomoya wendawo, akuyona into engaphezulu. Uma ukhetha ukubukela ama-movie, kunezinkampani ezinhle kakhulu ze-South Africa nazo.
01 kwezingu-10
Jock of the Bushveld, kaPercy Fitzpatrick
'Jock' yincwadi yokuqala yangempela ukuthi bonke abazali abakhuluma isiNgisi baseNingizimu Afrika bafunda izingane zabo. Akusilimazi ukuthi indaba yenja- inja enesibindi futhi ethandekayo. UFitzpatrick wayengumgibeli wezokuthutha, ukuphazamisa izinto phakathi kwechweba likaLornço Marques (manje iMaputo) kanye neRandfieldfield ngasekupheleni kwekhulu le-19. Bonke abagibeli bezokuthutha badinga inja ne-rookie uPercy wathola u-Jock, umgijimi wecala lase-Staffordshire terriers, owazalwa kulokho okwamanje i-Kruger National Park. Kwakukhona ama-adventures amaningi, anezintshe, izingwe, izingwenya, amaqhawe nama-villains. Kodwa kwaba ukukhahlela okuvela ku-kudu okwenza uJos deaf abe yisisindo sakhe. UPercy, owaba igolide elithi "Nkosi Randi" kanye nenkosikazi, wabhala indaba yabazukulu bakhe.
02 kwezingu-10
Okuphakathi, ngu-Anthony Sher
Le ndoda yamaKatolika, uSher wazalwa ngesitoko saseLithuania eKapa. Wayehlale ekhanya okukhanyayo: ebese ephayona indawo yokudlala efana neyayithandwa ngu-Athol Fugard yena wathuthela eNgilandi futhi ngokushesha waqala ukuxosha ama-accolades. Eminyakeni eyalandela kwenye indawo yaseshashalazini lapho, wajoyina i-Royal Shakespeare Company futhi maduzane wadunyiswa ngokuthi uyona omuhle kakhulu kusukela uSir Laurence Olivier. Kwabe sekufika ubuciko bakhe kanye nokunyakaza okukhulu, khona-ke amanoveli. Manje nguSir Anthony kuwe nawe. Umsulwa, i-tragi-comic anti-hero ku- Middlepost yinto ethile ye-Lithuanian-i-African Don Quixote, ehlelwe ngesikhathi sekholera yamasiko. Ngokungangabazeki uhlamvu oluhle kakhulu lobuciko obukhona obhalwe ngeNingizimu Afrika.
03 ka-10
Adrift on the Veld Veld (kuhlanganise ne-Commando), nguDenys Reitz
Lokhu kungumuntu oyedwa owaqala iMpi Yase-Anglo-Boer njenge-trooper ephansi futhi kamuva waba ummeli odumile, ilungu lomlobi kanye neKhabhinethi. Lokhu ngokuyinhloko impi yakhe yezempi, ukuveza ithemba lohlanga olusha olusha, ukuphelelwa yimpi lapho amadoda adla khona izicathulo futhi ebulawa amakhaza esihlakalweni njengoba ukunqotshwa kwaba ngokoqobo emva kweminyaka emithathu yempi enzima. Kwakungefani ne-American Civil War, lapho izibazi zihlala khona esizweni esihlukene. Leli qoqo lisho ukutshela okuvelayo.
04 kwezingu-10
I-Eden yaseNingizimu Afrika, nguJames Stevenson-Hamilton
Amanga ngeKruger National Park ukuthi umholi weBoer uPaul Kruger akazange asekele ukugcinwa kwemvelo. Njengabalandeli bakhe abaningi, wayengumzingeli owayekholelwa ukuthi yiliphi ilungelo elinikezwe nguNkulunkulu lokuphanga imfuyo yemidlalo ye-Lowveld. Kodwa izimangaliso zenzeka, futhi omunye wabo kwakuwukuthi isikhulu sezempi saseScotland esinesibindi sasibekwe icala lokuthi le nsimu ehlaselwe yi-malaria. Ngaphandle kukaStevenson-Hamilton bekungekho iKruger National Park, futhi mhlawumbe akukho ndawo yokugcina umdlalo eNingizimu Afrika. Yakhe imlando ebhalwe ngokumangalisayo yepaki kanye nezindaba ezithandekayo.
05 ka-10
UMhudi, nguSol Plaatje
U-Plaatje wayengomunye wezizukulwane ezifundiswa ngabomnyama baseNingizimu Afrika abamnyama ababebukeka futhi basebenze njengabahlonishwa baseNgilandi (futhi befuna ukuphathwa kanjalo), futhi ngubani osungula i-ANC. Wayeyindawo yokuqala yama-black novel, ephakathi kwamakhono akhe amaningi. UMhudi uyinhlangano yomlando, mayelana nabantu bakhe ngesikhathi sokubulawa kwegazi e-Zulu inkosi evukela igazi (kamuva inkosi njengumsunguli wesizwe saseMabele eBotswana) uMazilikazi kanye nabaphayona abamhlophe beVoortrekker. Kungaphezu kokugcina indawo yayo njengenye yezinganekwane ze-Epic ezinkulu.
06 kwangu-10
Inhliziyo Yomthengisi, ngo-Riaan Malan
UMalan wayesebenza njengomlobi ozimele e-LA lapho ethengisa umqondo wokubuyela eNingizimu Afrika ngaphambi kokukhethwa kokuqala kwamahhala ngo-1990, ukubhala indaba yomndeni wakhe odumile. Ubuyele emuva njengoba izwe libonakala likhuphuka emlilweni wezobudlova nezinguquko ze-anarchic. Amakhono kaMalan njengomlobi wezindaba zobugebengu kanye nomlobi obala umlobi uqala phambili, ngokubheka okubaluleke kakhulu ngaleyo sikhathi esikhathini esidlule sezwe. Akusibo abaphelile amandla.
07 kwangu-10
Enhliziyweni Yezwe, nguJM Coetzee
Ngicabanga ukuthi kufanele sibandakanye okungenani umklomelo owodwa weNobel ohlwini lwethu. Nakuba uCoetzee eyaziwa kakhulu ngemisebenzi yakhe yamuva nje njengeThe Life and Times kaMichael K ne- Disgrace , lo msebenzi wokuqala (owesibili) uwela ngaphakathi komphefumulo omnyama wezwe kunanoma yikuphi okunye. Incwadi encane, le ndaba yowesifazane osemusha oboshiwe epulazini eliseLoaroo, unamandla amakhulu, ubumnyama, nokuphelelwa yisikhathi okuphelela konke. Akuyona ukudla kwezempilo kwabacindezeli.
08 kwezingu-10
Ukusakaza Okumnyama: Indaba ka-Eugene Marais, nguLeon Rousseau
I-Marais yayiyi-polymath yaseNingizimu Afrika enkulu kakhulu futhi ihlushwa. Ehamba kahle nge-opium njengomhleli wephephandaba i-dapper, ePitoli, ngemuva kokushona komkakhe ekubelethweni, waba ngumlutha futhi wabhala konke akwenzayo. Wayengumuntu wemvelo ukuphikisana nakho konke okusemandleni emhlabeni, udokotela ohlinzayo ozifundisayo, ummeli, ummeli, intatheli, umbhali nombongi. Kodwa kwakungukubheka kwakhe kanye nemibhalo ngezigulane, izintandane kanye nesimo sengqondo somuntu esivumise kakhulu. Ekugcineni kuyindaba emangalisa yokuhlakanipha. Izincwadi zikaMarais ( Abangani bami amaBaboons , Umphefumulo we-Ant White , Umphefumulo we-Ape ) yizigaba zakubo ngokwabo.
09 kwezingu-10
Road Mafeking, nguHerman Charles Bosman
I-Bosman yilezi zincwadi zaseNingizimu Afrika ukuthi uMark Twain ungubani eNyakatho Melika. Wayengumfundisi omkhulu futhi izindaba zakhe ezinhle kunazo zonke yizo eziphathelene nabantu abalula besizwe esincane kulokho okwakuyi-Western Transvaal (into efana ne-Oklahoma, noma i-Tennessee, e-bushveld). Umgwaqo waseMafikeng uqoqo lwezindaba ezingu-21 ezimfushane, ezilandelwa yi-Oom Schalk Lourens enothando kakhulu: "'AmaLeopards?' - Oom Schalk Lourens uthe - 'Yebo, kunezinhlobonhlobo ezimbili ngaphesheya kweLimpopo' .... "Uma uke ufunde enye yezindaba zakhe, ake kube yile, 'Emthunzini kaWithaak'.
10 kwangu-10
Long Walk to Freedom, nguNelson Mandela noRichard Stengel
Lezi yizidakamizwa ezidumile zasejele zikaMandela ezazishushumbiswa eRobben Island ngenxa yabangane nomndeni. Kamuva baphinde bahlanganiswa ngokubambisana ne- Time magazine editor Stengel. Akudingeki kakhulu ukuthi kuthiwa, ngaphandle kwalokho akuyona nje indaba enkulu kodwa ufunde kakhulu.