I-Del Monte yokuqeda ukukhiqizwa kwe-Ananas ku-Hawaii

Isivuno sokugcina sizovuna ngo-2008

Ushukela ne-Ananas - lawo magama amabili asetshenziselwa ukufana neHawaii. Ngonyaka lapho abaHawaii basePhilippines abahloniphekile begubha iminyaka eyikhulu leminyaka eziqhingini, enye yezitshalo zemali ezibayisa eHawaii kanye nabafuduki baseChina naseJapane babhekana nomunye umlimi ohlala isikhathi eside eshiya lezi ziqhingi ukuba zithengise ezishibhile kwenye indawo.

Lapho lapho amasimu ashukela kanye ne-ananasini ahlanganiswa khona eziningi eziqhingini zaseHawaii, manje uzothola ukuthuthukiswa kwezindlu, amahhotela okubhuka kanye nama-condominiums futhi kaningi, amasimu angenalutho.

Del Monte ukuyeka ukukhiqizwa kwe-Ananas kuHawaii

I-Fresh Del Monte Produce Inc. yamemezela ngesonto eledlule ukuthi ngemuva kweminyaka engama-90 eHawaii, izohlwanyela isivuno sayo sokugcina senanankulu ku-Oahu kule nyanga futhi izophela yonke imisebenzi ngo-2008 lapho leso sitshalo sivunwa.

Echaza izindleko zephayinaphu ekhulayo eHawaii lapho ingakhiqizwa kakhulu nakwezinye izindawo emhlabeni, isinqumo sikaDel Monte sishiya abasebenzi abangaba ngu-700 be-ananas ngaphandle komsebenzi.

U-Del Monte uphinde akhiphe ukungakwazi ukulondeza isandiso sokuqashisa isikhathi eside kusukela kumnikazi womhlaba i-Campbell Estate njengesisinqumo sesinqumo sabo, nokho, lesi simangalo siphikisana noMengameli we-Campbell Estate uBert Hatton njengoba kubike i-KITV - TheHawaiianChannel endabeni ngoFebruwari 1, 2006. Kuleyo ndaba uHatton uthe kuyamangaza ngoba ngo-2001 uCampbell wanikeza uDel Monte isandiso sokuqashisa esakhiweni salo sokuqasha. Uthe, "UDel Monte wenqabe leso sipho." UHatton uphinde wathi uCampbell uzimisele ukuthengisa i-pineland kuDel Monte ngeziphakamiso ezintathu, kodwa uDel Monte wehla zonke izinhlinzeko ezintathu.

Isinqumo sikaDel Monte sishiya izinkampani ezimbili kuphela ezikhulisa i-ananas kuleHawaii - Dole Food Hawaii naseMaui Pineapple Co.

Umlando we-Ananas we-Ananas

Usuku oluqondile lwephayinaphu lokuqala olukhulile eHawaii luyinkinga yokuphikisana komlando. Ezinye izazi-mlando zikholelwa ukuthi zafika emikhumbi yaseSpain evela eNew World ngo-1527. Kuyaziwa ukuthi uFrancisco de Paula Marin, umhloli wama-horticultural waseSpain owafika eHawaii ngo-1794 ngemva kokuba eseShanghaied eSan Francisco. UMarin waba umngane nomeluleki weNkosi King Kamehameha I futhi waziwa ukuthi wazama ukuphakamisa amaphayinaphu ekuqaleni kwawo-1800.

UCaptain John Kidwell uvame ukubizwa ngokuthi umsunguli we-ananas wamaHinayi. Waqala ukutshala izilingo zentuthuko ngo-1885 lapho etshala i-pineapple eManoa esiqhingini sase-Oahu. Kodwa, uJames Drummond Dole ohlonishwa kakhulu ngokuthuthukisa imboni eHawaii. Ngo-1900 u-Dole wathenga amahektha angu-61 e-Wahiawa eCentral Oahu futhi waqala ukuhlola i-ananas. Ngo-1901 wafaka iNkampani yasePainan Pineapple futhi waqala ukukhula kwezithelo kwezithelo. I-Dole iyaziwa ngokuthi "i-Pineapple King" yaseHawaii.

Njengoba kubikwa kwiwebhusayithi yeDole Plantation, Inc., ngo-1907, uDole wabeka i-cannery eduze kwechweba le-Honolulu, eliseduze ne-pool labasebenzi, amabhuku okuthumela kanye nezinto. Leli gciwane, ngesikhathi esisodwa, i-cannery elikhulu kakhulu emhlabeni, laqhubeka lisebenza kuze kube ngu-1991.

U-Dole naye ophethe ukukhiqizwa kwephayinaphu esiqhingini saseLanai, esaziwa ngokuthi "i-Pineapple Island." Ngo-1922, uJacob Dole wathenga isiqhingi sonke saseLanai futhi wasiguqula esiqhingini esiphezu kwe-cactus nabantu abangu-150 beya endaweni enkulu kunazo zonke emhlabeni we-ananas, futhi kwakhiwa ama-acres angama-20,000 anika ama-ayine kanye nabasebenzi abangaphezu kwenkulungwane ka-ananas kanye nemindeni yabo.

Ukukhiqizwa kwe-Ananas kuLanai kwaphela ngo-Okthoba 1992.

Maphakathi nekhulu lama-20 kwakukhona izinkampani eziyisishiyagalombili ze-phaphayinaphu eHawaii zisebenzisa abantu abangaphezu kuka-3 000. IHawaii yayiyinhloko enkulu yenaninkulu yomhlaba ekhula ngaphezu kwamaphesenti angu-80 yenaninese yomhlaba. Ukukhiqizwa kwe-Ananas kwakungumkhakha wesibili omkhulu kunawo wonke eHawaii, okwesibili kuphela umoba. Ngezindleko ezikhulayo zabasebenzi kanye nokukhiqizwa eU.SA, lokhu akusasekho.

Ukukhiqizwa kwe-Pineapple eHawaiian Namuhla

Namuhla, ukukhiqizwa kwephayinaphu kaHawaii akusho ngisho nokulinganisa phakathi kwabakhiqizi bephayinaphu abayishumi abaphezulu emhlabeni. Emhlabeni wonke, abakhiqizi abaphezulu beThailand (13%), iPhilippines (11%) neBrazil (10%). I-Hawaii ikhiqiza amaphesenti amabili kuphela wephayinaphu yomhlaba. Abasebenzi abangaphansi kuka-1 200 baqashwe imboni ye-ananas eHawaii.

Ukuphuma kukaDel Monte kuzoshiya amahektha angu-5 100 e-Campbell Estate umhlaba olele phansi.

I-Honolulu Star-Bulletin ibika ukuthi i-Maui Land ne-Pineapple Co. inesithakazelo ezweni, mhlawumbe ngezilimo ezihlukahlukene.

Ikusasa lemboni ye-ananas likaHawaii lihlala linamafu. I-Maui Land ne-Ananas ibuye ibe nempumelelo enkulu ngamabhizinisi abo ekuhwebeni okhethekile we-chinanese neHawaiian Gold eyengeziwe i-ananas elimnandi, i-Champaka ezihlukahlukene, ne-manan Organic ananas.