Yiba i-African Football Aficionado
Ibhola e-Afrika lilandelwa ngentshiseko ukusuka eMorocco kuze kube seNingizimu Afrika. Uzokwazi ukuthi umdlalo webhola obalulekile udlalwa kanjani e-Afrika ngoba izwe ovakashelayo lizokuma. Nomaphi lapho uya khona e-Afrika uzobona abafana abasha bekhasa ibhola. Ngezinye izikhathi ibhola lizokwenziwa ngezikhwama zepulasitiki ezinezintambo ziboshwe nxazonke, ngezinye izikhathi zizokwenziwa ngephepha elibhaphukile.
Uma nje kungakhonjwa, kuyoba nomdlalo.
Ukwazi i-African Soccer
I-Superstars yebhola le-Afrika
Zijwayele ngezinkanyezi zamanje ze-African zezinkanyezi zamanje zebhola. Amanye amagama amnandi ukuwa phansi engxoxweni engavamile mayelana nebhola angabandakanya: Asamoah Gyan (Ghana), Michael Essien (Ghana), Austin 'Jay-Jay' Okocha (Nigeria), uSamuel Eto'o Fils (Cameroon), Yaya Toure (Ivory Coast) ), UDidier Drogba (Ivory Coast) no- Obafemi Martins (Nigeria).
I-European Football Clubs
Wonke umdlali we-Afrika owenza kahle ngokushesha uzithola ekhishwa eYurophu ngesithembiso semali engaphezulu nokuqeqeshwa kangcono, abanye baqeda ukuhlanza izitaladi kunalokho. (Ngisho neFIFA iyaqaphela ukuthi amanga athembisa abafana base-Afrika abanesithembiso kuyinkinga). Ngenxa yalokho abantu base-Afrika kufanele balandele ibhola laseYurophu ukuze bafunde abadlali babo. Kukhona okwamanje abangaphezu kuka-1000 base-Afrika abadlala amaqembu ase-Europe. Imidlalwana ye-televised kanye nokwasakazwa kwemisakazo yamaLurophu aseYurophu nakho kunekhwalithi engcono kunanoma yini esakazwa endaweni.
Abantu abaningi bajabulele umdlalo omuhle webhola lezinyawo futhi badlala kabi kakhulu eYurophu.
Kuyinto Yomuntu
Ibhola ngempela liyinto efana ne-Afrika. Ngeke ubone amantombazane amaningi ekhahlela ibhola nxazonke emzaneni. Futhi abesifazane ngeke babe nesithakazelo ekukhulumeni mayelana nama-superstars aseYurophu yakamuva. Abesifazane base-Afrika bavame ukusebenza kakhulu ngenkathi amadoda abo ebuka noma elalela imidlalweni yebhola (okuyinto egcina impela emndenini wami eYurophu kanye).
Kodwa ibhola labesifazane lenza izinto ezithile kuleli zwekazi. Kukhona i-African Women's Championship ebanjwe njalo eminyakeni emibili engayitholi okuningi. Abesifazane baseNigeria babele leli zwekazi ngeNdebe Yomhlaba Yebesifazane ngo-2007 eBeijing kusukela ngo-Septhemba 10 kuya ku-30. Ngo-2011 iNdebe Yezwe Yomama ka-2011 yenzeke eJalimane lapho i-Afrika imelwe khona yiNigeria ne- Equatorial Guinea .
Ububhula noBhola
Ungakhulumi ngokusetshenziswa kobuciko kanye nebhola ikakhulukazi e-Afrika engaphansi kweSahara, kungumqondo obalulekile. Uma uthola ithuba lokubona umdlalo webhola lezemidlalo enkundleni yezemidlalo ungase umangale ukubona amaqembu egijima emgodini noma ebulala imbuzi. Ubuchopho buyinkinga ebucayi e-Afrika ikakhulukazi phakathi kwabantu abafundele kakhulu. Ngokuvamile ububhula buhlekwa njengezinkolelo-ze kodwa ukusetshenziswa kwayo kusakazeke kakhulu. Ngakho-ke unezinkampani zebhola ezama ukuzama ukuqeda umkhuba okungenani emidlalweni emikhulu. Nakuba, njengoba iCameroon itholakale ngo-2012, akusebenzi ngaso sonke isikhathi ukuze uthole indawo emidlalweni efanelekayo yomqhudelwano omkhulu.
Amathimba Aphezulu E-Afrika Namagama AseNicknam
Amaqembu aphezulu ama-5 ase-Afrika yi: i- Nigeria (i-Super Eagles), i- Cameroon (i-Indomitable Lions), i- Senegal (I-Lions of Teranga), i- Egypt (i-Pharaohs) ne- Morocco (iNgonyama ye-Atlas).
I-Nigeria neCameroon zinobude obude obufana neBrazil ne-Argentina.
Imicimbi yebhola ezayo:
- I-Africa Cup of Nations 2015 izobanjelwa e- Equatorial Guinea . Umqhudelwano we-2013 wabanjwa eNingizimu Afrika. Amazwe asezihambeli afaneleke ngokuzenzakalelayo, kulokhu kufanele kube yiMorocco, kodwa bawa ngobuso ngenxa yokwesaba kwe-Ebola. I-Afrika Cup of Nations ivame ukuqhutshwa njalo eminyakeni emibili.
- I-African Champions League ingumncintiswano waminyaka yonke wezinkampani zebhola lase-Afrika (ngokungafani namaqembu kazwelonke) futhi iqhutshwa yi-CAF (Confederation of African Football). Umncintiswano awuthandeki njengamanye amazwe aseYurophu ahlolwe ngokucophelela e-Afrika, kodwa ubuzwe buqedwa ngesikhathi sokugcina okuphethwe ekupheleni kuka-Okthoba naphakathi noNovemba. Chofoza lapha ukuze uthole imidlalo ehleliwe ka-2010 nemiphumela yokugcina. Umdlali we-2010 u-TP Mazembe we-DRC owashaya i-Esperance eTunisia.
- I-Confederation Cup iyinomncintiswano womdlali weNational Cup ezweni ngalinye. Iziphetho zenzeka ngoNovemba. Ukuma kwamanje nokulinganisa okufanayo kungatholwa kusayithi le-CAF.
- INdebe Yomhlaba ka 2010 yabanjwa eNingizimu Afrika. Kwakuyimpumelelo enkulu futhi abantu base-Afrika babe nomuzwa wokuthi umhlaba ekugcineni wawuhlonipha ikhono labo lokubamba umcimbi walesi sikhundla. UMandela wadluliselwa izinyembezi ezindabeni ukuthi iNingizimu Afrika inqobile ilungelo lokusingatha lo mcimbi. Thola konke mayelana neNdebe Yomhlaba ka-2010.
Ufuna Ukwazi Okuningi Ngebhola Le-Afrika?
- Funda i-Afrika United nguSteve Bloomfield.
- I-BBC cishe inokubambisana okuphelele kwebhola le-Afrika. Ilandela abadlali base-Afrika emazweni angaphandle kanye namazwi kanye nezindaba ezivela kuleli zwekazi.
- I-CAF (i-Confederation of African Football) ine-website esemthethweni ehlinzeka ngolwazi ngemincintiswano ehlukahlukene lapho. Futhi linolwazi oluthe xaxa kumaqembu esendaweni kanye namaqembu omusha.
- I-Scheduler yezemidlalo iwebhusayithi yaseNingizimu Afrika ineqoqo elihle kakhulu lezingqungquthela kumawebhusayithi weqembu likazwelonke kanye namaqembu wendawo kusuka e-Algeria kuya eMorocco.