Uma ama-Falls e-Niagara Asomile Ingabe Kufanele Uhambo?

Kwamenyezelwa ngasekuqaleni konyaka ukuthi uMnyango Wezindawo ZaseNew York uhlolisisa ukuvala i-Niagara Falls, futhi unezivakashi eziningi ezicabangela ezinye izinhlelo zokuhamba kwazo. Ngenkathi amanzi amhlophe afakwe emhlophe angase ayeke ukugeleza asikho isidingo sokukhathazeka ngoba uhlelo ngeke luhlale unomphela.

Isiphakamiso sakhuphuka ngasekuqaleni konyaka lapho kunqunywe ukuthi amabhuloho amabili aphezu kwamaPhuphu ayedinga kakhulu ukulungiswa.

Amabhuloho ezindala ezineminyaka engu-115 ahlangene neNigeria Falls, eNew York ngeGoat Island futhi adlula phezu koMfula iNiagara. I-feat yokuvuselela akuyona into elula, yingakho isinqumo sokuthi i-dewater i-Falls iqhubekile ngakho-ke onjiniyela bangavuselela ngokugcwele ngaphandle kokubhekana namanzi aphuthumayo mhlawumbe abawahambile. Ukulungiswa okuhlongozwayo akulula njengokugcina izinsika ezibamba ibhuloho. Kwakunqunywe ukuthi amabhuloho adingeka ukuvuselelwa ngokuphelele, ngaphezu kokungeza izisekelo ezintsha zesakhiwo nama piers. Izikhulu azikazanga ukumemezela ukuthi amaPhuphu azodinga isikhathi esingakanani ukuze avalwe iphrojekthi engu-$ 25 kuya ku-35 million, kodwa izikhulu zithi kungenzeka kube cishe ngonyaka.

Ukunyakaza okunjalo kuthathwe eminyakeni engaphezu kwengu-40 eyedlule ngenkathi ngo-1969 i-United States Army Corps of Engineers yavala ama-Falls ukutadisha umthelela wokukhukhula. Kuzo zonke izinyanga zasehlobo, amanzi avinjelwe ashiya indawo egcweleyo yamatshe aphuma eNew York eya e-Ontario.

Abavakashi bahlangana ukuze bangene emibonweni eyingqayizivele, into engakaze ibonwe muntu ngaphambili.

Umthelela ekuvakasheni

Abanye bendawo kanye nezinhlangano zokuvakasha babonisa ukukhathazeka ngomthelela lokhu kuzoba nokuvakasha kwendawo, kanti abanye bakholelwa ukuthi kuzokwandisa kuphela inani labavakashi abaphuma ukuyobona ithuba elilodwa lokuphila.

Isiphakamiso futhi asisho ukuvala zonke izimpophoma ezintathu-I-Bridal Veil Falls, i-Horseshoe Falls, ne-American Falls. Kuphela i-American and Bridal Veil Falls izovalwa lapho amamitha angu-75 000 amanzi egeleza phezu kwamadwala awo njalo ngomzuzwana azohanjiswa eHoseshoe Falls.

Kulabo abahamba phambili ukubona isimangaliso semvelo kuleli hlobo, asikho isidingo sokwesaba njengoba izinhlelo zokwakha ziseminyakeni embalwa nje. Umnyango wePaki udinge ukuqhuba izifundo futhi uvikeleke futhi uvikeleke ngaphambi kokuthatha isinyathelo ukuze ube nesikhathi esiningi sokuthi ubheke imibono emangalisa yezinye zezimpophoma ezinkulu kakhulu emhlabeni.

Ngesikhathi i-Niagara Falls ijwayele ukunakwa, eminyakeni embalwa eyedlule ibe yithakazelisa ikakhulukazi ngalesi simanga semvelo. Eminyakeni embalwa eyedlule, i-acrobat kanye ne-daredevil Nik Wallenda bahamba ngesivinini se-Niagara Falls kusukela eNew York kuya e-Ontario. Kuthatha iminyaka emibili yempi yezomthetho ngaphambi kokuthi uWallenda athole imvume, kodwa ekugcineni wathola imvume futhi ngoJuni 15, 2012, wathatha uhambo olunesabekayo. Lesi sizwe sabonisana ngenkathi i-ABC ilandela isinyathelo ngasinye, inikezela wonke umuntu kuleli zwe ukuphefumula okujulile lapho ewela ngaphandle kwesigameko.

Ukuphuza kwamaqhwa

I-Falls yaseNiagara iphinda yenza izindaba zamazwe ngamazwe lapho idlulile ngokuphelele phakathi nobusika obubandayo. Amazinga okushisa ahlehliselwe isikhathi esiphezulu futhi idolobha lathola izinsuku eziningana kakhulu ezilandelanayo ezingaphansi kwamazinga okushisa angaphansi kwamarekhodi. Kwaphela amasonto ambalwa abahambi nabendawo bathola ithuba lokubona ama-Falls ngokungafani nawo ngaphambili, cishe nje njengoba amagagasi ayefihliwe ngaphansi kweqhwa elincane.

Lesi siphakamiso esisha kakhulu senza amaPhuphu abuyele ekukhanyeni. Ukuthi esinye sezivakashi ezinkulu kunazo zonke kuleli zwe kuzoba (okwesikhashana) sichasisiwe kungenzeka ukuthi kuyingozi. Ngenkathi abanye bengase bashiye ukudumala yilokho kungenzeka abanye bakubone njengethuba lokubona i-Falls njengokungakaze kwenzeke ngaphambili. Akunakusho lapho into efana nalokhu izokwenzeka futhi, ngakho labo abanenhlanhla yokwenza uhambo balubone ubuhle bayo, kuyithuba elihle.

Ngesikhathi izinhlelo zingakaqinisekiswa, kungalindelwa ukuthi kungumsebenzi wesikhathi ngaphambi kokuba kuthathwe isenzo. Ngosuku ngalunye amabhuloho amabili aqhubeka ehla kakhulu futhi abeka ingozi yokuphepha kunoma ubani ozama ukuthatha amasayithi avela kubo.

Ngesikhathi uhambo oluya e-Falls oludakiwe ngeke lufanane nokuthatha amanzi aphuthumayo, futhi imisebenzi eminingi efana noMsikazi we-Mist, Umgodla weMimoya kanye nohambo oluya ngaseMpumalanga, cishe uzofakwa kuma-hiatus okusho ukuthi wena kuphela sinesinye isizathu sokubuya. Kungaba isipiliyoni esimangalisayo ukubona ama-Falls ezikhanyeni ezinjalo ezihlukile; izwe elimnyama nelingenalutho eliqhathaniswa namandla amakhulu futhi anonya.

Akukaziwa ukuthi lokhu kuzoba nomthelela kanjani emabhizinisini athokoza ekuvakasheni kwe-Falls, kodwa kubonakala sengathi kunamathuba amaningi okuthola ushintsho olufushane futhi anikeze izivakashi umbono omusha wokuthi umangalisa kangakanani lokhu kumangalisa kwemvelo. Cabanga ngokuthatha umbono weNigodi Falls yaseNiagara esuka phezulu ngenhla kwe-Observation Deck, into okumele ifaniswe kuphela nokujula kwenyanga noma i-Grand Canyon. Ngomuntu, kuyilapho abanye bengase bakhethe ukubona amaPhophu kuzo yonke inkazimulo yabo, ngicabanga ukuthi le ngqungquthela entsha entsha inika nje injabulo encane kakhulu eya e-Niagara.

Landela u-Sean ku-Twitter naku-Instagram @BuffaloFlynn, futhi uhlole ikhasi lethu le-Facebook ukuze uthole izindaba eziningi eBuffalo, e-Niagara Falls nase-Western New York.