I-Apu Mountain Spirits

Le miimoya yasendulo yezintaba iyingxenye yendabuko yamaPeru

Njengoba uhamba nxazonke ePeru , ikakhulukazi eziqongweni zase-Andean, cishe uzozwa noma ufunde igama le-apu. Ezingenikwane ze-Inca, i-apu yayibizwa ngegama lemimoya enamandla entaba. Ama-Incas abuye asebentise i-apu ukubhekisela ezintabeni ezingcwele ngokwazo; intaba ngayinye yayineomoya wayo, ngumoya obizwa ngegama lendawo yayo yezintaba.

Ama-apus ayevame ukuba nemimoya yamadoda, nakuba kunezibonelo ezithile zesifazane ezikhona.

Ngolimi lwesiQuechua - olukhulunywa yi-Incas futhi manje ulimi lwesibili oluvame kakhulu ePeru lanamuhla - inqwaba ye-apu i-apukuna.

Inca Mountain Imimoya

Izinganekwane ze-Inca zasebenza ngaphakathi kwezindawo ezintathu: uHanan Pacha (indawo engenhla), uKay Pacha (umbuso wabantu) ne-Uku Pacha (izwe langaphakathi, noma ngaphansi komhlaba). Izintaba - ezivela ezweni lomuntu eziya eHanan Pacha - zanikela i-Incas uxhumano nonkulunkulu babo abanamandla kakhulu.

Imimoya yezintaba ze-apu nayo yasebenza njengabavikeli, ibuka izindawo ezizungezile futhi ivikela izakhamuzi zase-Inca eziseduze kanye nemfuyo kanye nezitshalo zabo. Ngezikhathi zenkathazo, i-apus yanconywa noma idluliselwa ngeminikelo. Kukholelwa ukuthi babengaphambi kwabantu ezindaweni zase-Andes, nokuthi bangabalondolozi abahlala njalo kule ndawo.

Iminikelo emincane efana nok (i-corn beer) kanye namaqabunga e-coca ayevamile. Ngezikhathi ezibucayi, i-Incas yayizophendukela ekuhlatshelweni komuntu.

UJuanita - "i-Inca Ice Maiden" etholakala ngaseMount Ampato ngo-1995 (manje ekhonjiswe eMuso Santuarios Andinos e-Arequipa) - kungenzeka ukuthi kwakuwumnikelo owenzelwe umoya wezintaba wase-Ampato phakathi kuka-1450 no-1480.

I-Apus e-Peru Yanamuhla

Imimoya yase-apu ayizange iphele ngokulandela ukushona kwe-Inca Empire - eqinisweni, iphila kakhulu emlandweni wanamuhla wasePeruvia.

Abaningi basePeruveni abanamhlanje, ikakhulukazi labo abazalwa futhi bakhuliswa emiphakathini yendabuko yase-Andean, namanje bakholelwa izinkolelo ezibuyele emuva kwi-Incas (nakuba lezi zinkolelo zivame ukuhlanganiswa nezici zamaKristu, inkolo njalo).

Umbono wemimoya yama-apu ihlala ivamile ezindaweni eziphakeme, lapho abanye basePerua beqhubeka behlabela khona onkulunkulu bezintaba. Ngokusho kukaPaul R. Steele ku-Handbook of Inca Mythology, "Ababhuli abaqeqeshwe bangakwazi ukuxhumana ne-Apus ngokuphonsa amaqabunga e-coca emaceleni okugcoba nokutadisha imiyalezo ekhonjiwe ekusetshenzisweni kwamaqabunga."

Kuyaqondakala ukuthi izintaba eziphakeme kunazo zonke ePeru ngokuvamile ziyingcwele kakhulu. Izintaba ezincane, noma kunjalo, nazo zihlonishwa njenge-apus. I-Cuzco , eyayiyinhloko ye-Inca, ine-apus eyishumi nambili, kufaka phakathi i-Ausangate enamandla (20,945 ft / 6,384 m), eSssayhuamán naseSalkantay. I-Machu Picchu - "i-Old Peak," ngemva kwalokho indawo ebizwa ngokuthi i-archeological site ishiwo igama layo - i-apu engcwele, njengoHuayna Picchu ongumakhelwane (8,920 ft / 2,720 m).

Okunye okushiwo yi-Apu

"I-Apu" ingasetshenziselwa ukuchaza inkosi enkulu noma omunye umuntu ophethe igunya. I-Incas yanika isihloko u-Apu kumbusi ngamunye we-suyus amane (izifunda zokuphatha) ze-Inca Empire.

E-Quechua, i-apu inezincazelo ezihlukahlukene ngaphandle kokubaluleka kwayo okungokomoya, kuhlanganise nocebile, onamandla, umphathi, inhloko, onamandla nocebile.