Mystery Museum: Kwenzekani kuMichael Rockefeller?

Umhlahlandlela Omfushane Wobuciko Aqoqwe Ngaphambi Kokuphulukana Phakade

I-Metropolitan Museum of Art sikaMichael C. Rockefeller Wing ingenye yezinto ezihlaba umxhwele kunayo enye yezimyuziyamu ezingavamile kakhulu zomhlaba. Ngokushesha eduze kwezemibukiso yamaGreece namaRoma, uya kusuka ehholo lobuciko bezithombe ezimhlophe zemabula, ama-vases, nama-mosaic bonke ababonakala bebazi kahle ukuthi yini efana nenye indawo.

Amafomu amahle, amahle ahamba ngokumelene namafasitela okugcoba phansi kuya phezulu. I-plailing eqoshiwe ihamba phambili ngaphezu kwezinyanga ezine, izikebhe eziqoshiwe zengwenya. Kulula ukuzizwa sengathi uhanjiswe ezweni lezinganekwane.

Iqoqo lafika kuThe Met ngo-1973 njengomnikelo ovela emndenini wakwaRockefeller. UJohn D. Rockefeller waxhaswa ngemali i- Met Cloisters ngo-1938 kanye neqoqo lika-Abigail Aldrich Rockefeller lobuciko base-Asia libuye liseMyuziyamu. Kodwa leli qoqo lalibizwa ngokuthi uMichael C. Rockefeller, indodana kaGavumeni kanye noPhini likaMongameli uNelson Rockefeller, owashona ngo-1961 ngenkathi eqoqa ubuciko eDutch New Guinea.

UMichael wayefunde ucwaningo eHarvard kodwa kamuva wanquma ukutadisha ne-Peabody Museum of Archaeology ne-Ethnology. Ngo-1961 wajoyina i-Dutch New Guinea lapho ehlose ukuqoqa ubuciko egameni lomndeni wakhe.

Eminyakeni emine ngaphambili ngaphambili ubaba wakhe wasungula i- "Museum of Primitive Art" ekhaya laseRockefeller nge-54th Street. Lokhu kwakuyiqoqo elibalulekile lobuciko obungasentshonalanga obuye lwadumile eYurophu kodwa kwakungavamile e-United States. UMichael, eneminyaka engu-19 kuphela ubudala, wayebizwa ngokuthi ilungu lebhodi. Isiqunto sakhe sokuhlala eNew Guinea ngemuva kwalokhu kuhambela ukuze aqhubeke nokuqoqa ubuciko ngenkathi efunda kabanzi nge-Asmat isiko.

UMichael waqoqa amakhulu wezinto kuhlanganise izitsha, izihlangu, nemikhonto. Ukuzuza kwakhe okuphawulekayo kwakuyizingongolo ezine ezisetshenziselwa imikhosi yomngcwabo futhi ngokuvamile ziyeke ukubola, zishiye icala labo elingokomoya emhlabeni. Abantu base-Asmat bebebenomlutha wokubhema ngesikhathi sokuqotshwa kweDutch futhi wasebenzisa lokhu ukuhweba nokuguqula njengoba eya emadolobheni angaphezu kweshumi nesithathu emavikini amathathu.

Okwenzekile ngokulandelayo bekulokhu kucatshangelwa okukhulu. Kuyaziwa ukuthi uMichael wayesemkhunjini owathatha amanzi futhi washiya ukuze agibele ogwini. Ubophe amathini amabili angenalutho e-petroli esikhwameni sakhe ukuze amsize aqhubeke ehamba, kepha kwakudingeka agijime amamitha ayishumi ngokumelene namanje ukuze afinyelele umhlaba. Yize lokhu kubonakala kunzima kakhulu, wayeneminyaka engu-23 ubudala futhi waziwa ngokuba ngumuntu ogijimayo onamandla kakhulu. Kodwa akazange abonwe futhi.

Ama-rescue crew aseDutch ahlola lesi siqhingi. Njengoba kunikezwe ithonya lomndeni kaRockefeller nezinsiza eziningi, kuvele umzamo omkhulu wokutakula. Ekugcineni kwacatshangwa ukuthi ubomile noma wadliwa oshaka.

Amahemuhemu aqala ukusakaza ukuthi uMichael wayedliwe yizidumbu. Ngaleso sikhathi, ukukhishwa kwamasiko kwakuyingxenye ebalulekile yenkambiso yase-Asmat njengendlela yokuphindiselela ukufa. Kodwa-ke, akukho mathambo kaRockefeller aphinde atholakala futhi kwakungekho amathini kagesi ayebophe okhalweni lwakhe noma izigqoko zakhe zokugqoka.

Ngo-1969 u-Nelson Rockefeller wanikela ngokuqoqwa kweMicrosoft of Art Primitive kuya kuThe Met. Kwakuyiqoqo lokuqala lokuqala lobuciko obungenasentshonalanga okufanele luboniswe kwiqoqo le-encyclopedic e-United States futhi libeke isibonelo sokuba ubuciko obungasentshonalanga obuzokhonjiswa ngaphansi kophahla olufanayo njengobuciko bokuqala, obuphakathi nesikhathi sokuqala. Umnikelo waba yingxenye yoMnyango Wezobuciko E-Afrika, Oceania, naseMelika. Iphiko elikhethekile elibizwa ngokuthi uMichael C. Rockefeller lakhiwa ngakwesokunene kwesakhiwo ukuze sibonise iqoqo lakhe lobuciko elivela eNew Guinea futhi likhonza njengesivumelwane nesifiso esasilandela ekupheleni komphefumulo wakhe omfushane.

Namuhla, umndeni wakwaRockefeller uyaqaphela ngokusemthethweni ukufa kukaMichael njengokungena komfula nakuba ubufakazi obusha buye kwabonakala futhi kwanyatheliswa encwadini ka-2014 ethi "Savage Harvest" nguCarl Hoffman. Umlobi uchaza ukuthi ngo-1961 amaDashi ayemise kanjani ukubusa okuqinile phezu kwesiqhingi futhi amaphoyisa ayebulale ama-Asmats amahlanu. Ngenxa yokuthi bonke abafayo kudingeka baziphindiselele emasimini ase-Asmat, kungenzeka ukuthi lapho uMichael egibela ogwini, wacatshangwa yibo abamthola ukuthi bangengxenye "yesizwe esimhlophe" samadoda ayebulale ama-Asmats amahlanu. Uma kunjalo, bebengambulala, baqede umzimba wakhe ukuze basebenzise futhi basebenzise amathambo akhe njengezithombe zenkolo noma izinto zokukhulekela.

Ukufa kukaMichael Rockefeller kuye kwaba yizindaba eziningi futhi zidlala ngisho. Akunakwenzeka ukuthi emva kweminyaka engamashumi amahlanu noma yikuphi ukuhlala okungase kuvele ukunikeza ubufakazi bokuthi wafa kanjani. Kodwa abantu abanesithakazelo efeni lakhe bangajabulela iphiko elibizwe ngaye eThe Met, ngezinto ezingavamile kusukela kuhambo oluyingozi, esimweni esivumelana nezinye izimangaliso okumelwe ukuba wazizwa ngesikhathi sokuhambela kwakhe.